Pored činjenice da je 9. januar odlukom Ustavnog suda Bosne i Hercegovine 15. januara 2016. godine oglašen neustavnim praznikom, postoji još niz činjenica i argumenata zbog čega se ovaj datum ne može i ne treba obilježavati kao dan entiteta RS. Navešćemo samo neke.
Srpska demokratska stranka Bosne i Hercegovine je, posebno od druge polovine 1991. godine, pod neposrednim direktivama državnog, političkog i vojnog rukovodstva Srbije i Crne Gore i njihove nacionalističke političke, intelektualne i vjerske elite i lično vožda Slobodana Miloševića, a uz aktivnu i neposrednu podršku JNA i Državne bezbjednosti MUP-a Republike Srbije, pokrenula niz nelegalnih aktivnosti, u cilju rušenja legalnog poretka u Republici Bosni i Hercegovini i planiranja i pripremanja genocida nad Bošnjacima, o čemu postoje brojni dokazi. Među tim aktivnostima su nelegalne odluke, upustava i propisi:
- kojima su formirane tzv. srpske autonomne oblasti;
-Odluka poslanika Kluba Srpske demokratske stranke i Kluba Srpskog pokreta obnove o osnivanju “Skupštine srpskoga naroda u Bosni i Hercegovini” (24. oktobra 1991.);
- Odluka“Skupštine srpskoga naroda u BiH” o status funkcionera, rukovodećih radnika i drugih radnika u republičkim drzavnim organima (24. oktobar 1991.);
- Odluka“Skupštine srpskoga naroda”o verifikaciji proglašenih tzv. srpskih autonomnih oblasti u Bosni i Hercegovini: "Autonomna regija Krajina"; "SAO Hercegovina"; "SAO Romanijsko-Birčanska"; "SAO Semberija" i "SAO Sjeverna Bosna" (21. novembra 1991.);
- Odluka“Skupštine srpskoga naroda” o teritorijama opština, mjesnih zajednica i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini, koja se smatraju teritorijom savezne države Jugoslavije
- Odluka “Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini” o provođenju plebiscita srpskog naroda u Bosni i Hercegovini(21. novembra 1991.), kao “federalne jedinice u sastavu savezne države”;
- Odluka “Skupštine srpskoga naroda”da se pristupi formiranju Republike Srpske Bosne i Hercegovine(21. novembra 1991.);
- Odluka“Skupštine srpskog naroda”o ostajanju srpskoga naroda u Bosni i Hercegovini u zajednickoj državi Jugoslaviji;
- Upustvo o organizovanju i djelovanju organa srpskog naroda u Bosni i Hercegovini u vanrednim okolnostima (19. decembar 1991.);
- Deklaracija o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine (9. januara 1992.);
- Odluka o proglašenju Ustava Srpske Republike Bosne i Hercegovine (28. februara 1992.) i druge.
Rukovodstvo Velikosrpskog pokreta je, u cilju da preduhitri Briselskom deklaracijom od 17. decembra 1991. naloženi referendum, svojim petokolonaškim ispostavama u Bosni i Hercegovini naredilo da do srpske nove 1992. godine proklamuju federalnu jedinicu u sastavu “savezne države Jugoslavije”. Stoga je tzv. Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini, na Trećem zasjedanju, održanom 21. decembra 1991, donijela “Odluku da se pristupi formiranju Republike Srpske Bosne i Hercegovine”, kao “federalne jedinice u sastavu savezne države Jugoslavije”. Usvojen je stav da će se “Republika srpska Bosna i Hercegovina” “formirati”, u skladu sa rezultatima plebiscita srpskog naroda u Bosni i Hercegovini, najkasnije do srpske nove 1992. godine. Sve aktivnosti na formiranju srpske paradržave predviđeno je da sprovedu organi “Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini”.
Usvajanjem “odluke” o započinjanju priprema za formiranje “srpske republike Bosne i Hercegovine”, donesena je odluka o pristajanju na formiranje “zajedničke države srpskog naroda”, odnosno “Velike Srbije”. Tim prije, jer je, prema ocjeni Izvršnog odbora Srpske demokratske stranke Bosne i Hercegovine, od 19. februara 1992, “mjesto Republike srpskog naroda BiH u zajedničkoj državi srpskog naroda ...”.
Na Petom zasjedanju, održanom 9.januara 1992, “Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini” je usvojila “Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine”,” kao federalne jedinice susjedne države. Tim nelegalnim aktom, koji je stupio na snagu odmah, istoga dana - 9. januara je, “na područjima srpskih autonomnih regija i oblasti i drugih srpskih etničkih cjelina u Bosni i Hercegovini”, proglašena “Srpska republika Bosna i Hercegovina”, “kao federalna jedinica u sastavu savezne države Jugoslavije”. Tako je ta kolaboracionistička tvorevina formirana kao federalna jedinica zajedničke države srpskog naroda, koja je postojala od 3. oktobra 1991.
Na osnovu “Deklaracije o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine”, “Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini”, pod predsjedavanjem zločinca Momčila Krajišnika, je na sjednici, održanoj 28. februara 1992, prvog dana referenduma za suverenu i nezavisnu Bosnu i Hercegovinu, donijela “Odluku o proglašenju Ustava Srpske Republike Bosne i Hercegovine”.**
Donošenjem “Deklaracije o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine” i “Odluke o proglašenju Ustava Srpske Republike Bosne i Hercegovine” konstituisana je paradržava velikosrpskog agresora u Republici Bosni i Hercegovini, kao federalna jedinica “u sastavu savezne države Jugoslavije”.
Sasvim je jasno da se 9. januar ne može obilježavati kao Dan entiteta RS, jer je 9. januara 1992. godine „uspostavljena“ paradržava Srpska Republika BiH u sastavu SRJ, dok je entitet Republika srpska svoj administrativni naziv u sastavu Bosne i Hercegovine ostvario koncem 1995. godine, potpisivanjem općeg okvirnog sporazuma za mir u BiH. Uz to RS je entitet ravnopravnih građana i naroda, a ne entitet samo srpskog naroda.
Nažalost, srpske političke strukture RS-a idu u pogrešnom pravcu i danas, 24 godine od uspostave mira u BiH, i „sipaju sol na ranu“ žrtvama genocida i najtežih oblika zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava.
Ne mogu se promijeniti presude UN sudova o počinjenom genocidu i zločinima protiv čovječnosti, a ovakvim i sličnim proslavama rukovodstvo RS-a i dalje srlja u ponor koji će najveću štetu i sramotu nanijeti upravo narodu iza kojega se krije – Srpskom.
Istom stranputicom ide aktuelno rukovodstvo Srbije, koji najavljuju posjetu proslavi 9. januara u Banja Luci.
Ovakvim potezima destabilizira se Bosna i Hercegovina, ponižavaju žrtve genocida i zločina protiv čovječnosti, i ne doprinosi pozitivnim procesima integracije bh društva. Evidentno je da se ovakvim proslavama šalje jasna poruka da velikosrpski projekat još uvijek „živi“ u vladajućim elitama Srbije i entiteta RS. Neophodno je da Tužilaštvo BiH odmah poduzme zakonom pripisane mjere, protiv organizatora neustavnog praznikovanja, kao i protiv odgovornih osoba koje su dozvolile da državni funkioneri i službenici u institucijama Bosne i Hercegovine ne rade 9. januara.
VKBi će snažno nastaviti saradnju sa pojedincima, organizacijama i institucijama, srpske provenijencije, iz BiH i Srbije, koje su svojim više decenijskim radom i djelovanjem iskazale jasnu distinkciju od velikosrpkog projekta i slavljenja zločinačkih politika.
